Η ενδοσκοπική γαστροστομία λύνει οριστικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα της αδυναμίας σίτισης από το στόμα

Η ενδοσκοπική γαστροστομία λύνει οριστικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα της αδυναμίας σίτισης από το στόμα

Η διαδερμική ενδοσκοπική γαστροστομία λύνει οριστικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα ασθενών που για συγκεκριμένους  παθολογικούς λόγους αδυνατούν να σιτισθούν κανονικά από το στόμα.

Τι είναι η ενδοσκοπική γαστροστομία;

Η ενδοσκοπική γαστροστομία είναι μια απλή ιατρική επέμβαση όπου ένα εύκαμπτο σωληνάριο σίτισης διαμέτρου λίγων χιλιοστών τοποθετείται μέσα από το δέρμα της κοιλιάς απευθείας στο στομάχι του ασθενή. Δεν απαιτεί άνοιγμα της κοιλιάς. Ενδείκνυται για την μακροχρόνια σίτιση (πάνω από 30 ημέρες) ασθενών με μέτριο έως σοβαρό υποσιτισμό και επακόλουθο αρνητικό ισοζύγιο πρωτεϊνικών θερμίδων. Μας επιτρέπει να δώσουμε στον ασθενή την τροφή, τα υγρά αλλά και τα φάρμακά του, παρακάμπτοντας το στόμα και τον οισοφάγο.

Ποιοι ασθενείς χρειάζεται να υποβληθούν σε γαστροστομία;

Σε γενικές γραμμές μπορούν να επωφεληθούν από αυτή τη διαδικασία οι ασθενείς που αδυνατούν ή δυσκολεύονται να λάβουν για κάποιο λόγο την απαραίτητη  τροφή, τα υγρά ήτα φάρμακά τους από το στόμα. Π.χ. αυτοί που πάσχουν από

  • δυσκολία ή και πλήρη αδυναμία κατάποσης. Τέτοιοι είναι ασθενείς με αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, άνοια, νόσο Parkinson, διάφορες εγκεφαλικές βλάβες κ.λπ. Αυτοί εμφανίζουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια πνευμονίας από  εισρόφηση επικίνδυνα για την ζωή τους,
  • όγκους της κεφαλής και του τραχήλου,
  • χρόνια απώλεια όρεξης λόγω σοβαρής ασθένειας όπως ο καρκίνος.
  • Επίσης ασθενείς σε κώμα μπορεί να υποβληθούν σε γαστροστομία για να τους βοηθήσει να κρατηθούν στη ζωή.

Σε κάθε περίπτωση η απόφαση για την τοποθέτηση γαστροστομίας λαμβάνεται μετά από συζήτηση με τον ασθενή (εάν αυτό είναι δυνατόν) και την οικογένειά του για να ληφθεί η ενημερωμένη συγκατάθεσή τους. 

Πώς τοποθετείται μια γαστροστομία;
Η διαδικασία είναι απλή και διαρκεί μόνο περίπου 15 έως 20 λεπτά. Με μια γαστροσκόπηση και μέσω μιας μικρής οπής στο δέρμα της κοιλιάς του ασθενούς τοποθετείται κα στερεώνεται κατάλληλα ένας λεπτός σωλήνας διαμέτρου λίγων χιλιοστών απευθείας στο στομάχι.

Για την επέμβαση οι ασθενείς λαμβάνουν ενδοφλεβίως ειδική κατασταλτική και αναλγητική αγωγή, τοπική αναισθησία και αντιβίωση. Συνήθως μπορούν να επιστρέψουν σπίτι την ίδια ή την επόμενη μέρα μετά το επέμβαση, εκτός εάν βρίσκονται στο Νοσοκομείο για άλλους λόγους.

Πώς δίνονται οι τροφές;
Μέσω του σωλήνα της γαστροστομίας με μια σύριγγα χορηγείται στο στομάχι κατάλληλα αλεσμένη (λιωμένη) τροφή ή ειδικά διατροφικά διαλύματα.

Ποια είναι η περιποίηση του σωλήνα γαστροστομίας
Ο σωλήνας πρέπει να ξεπλένεται με νερό μετά από κάθε γεύμα ώστε να διατηρείται πάντα καθαρός. Σε περίπτωση απόφραξης μπορεί να χρησιμοποιηθούν κάποιες έξυπνες λύσεις όπως π.χ. η τοποθέτηση διαλύματος μαγειρικής σόδας για λίγα λεπτά μέσα στον σωλήνα

Κάθε πότε πρέπει να αντικαθίσταται ο σωλήνας της γαστροστομίας;
Γενικά, το ανταλλακτικό της γαστροστομίας πρέπει να αλλάζει κάθε 6 – 8 μήνες γιατί μπορεί να φθαρεί ή να φράξει για μεγάλο χρονικό διάστημα.  Η αντικατάσταση είναι μια απλή διαδικασία που εκτός από την πρώτη φορά, οπότε και απαιτείται νοσοκομειακός χώρος, μπορεί να γίνει στον σπίτι του ασθενούς από τον εξειδικευμένο γαστρεντερολόγο. Ο γιατρός σας θα αφαιρέσει το σωλήνα με σταθερή έλξη και θα εισάγει ένα νέο σωλήνα. Εάν η ικανότητα κατάποσης του ασθενούς επανέλθει ο σωλήνας αφαιρείται εύκολα και η οπή στο δέρμα κλείνει φυσιολογικά σε λίγες ώρες. Για τον λόγο αυτό η τυχαία απομάκρυνση του σωλήνα γαστροστομίας απαιτεί προσοχή ώστε να υπάρξει άμεση αντικατάστασή του.

Μπορεί ένας ασθενής με γαστροστομία να χρησιμοποιήσει και το στόμα για την λήψη τροφής και υγρών;
Ναι αλλά με προϋποθέσεις. Η γαστροστομία δεν αποτελεί εμπόδιο για να χρησιμοποιήσει ο ασθενής την φυσιολογική οδό. Υπάρχουν ασθενείς με γαστροστομία  που διατηρούν ταυτόχρονα μια περιορισμένη δυνατότητα να τρώνε ή/και να πίνουν. Το εάν, πότε και σε ποιο βαθμό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα και ο φυσιολογικός από το στόμα τρόπος σίτισης αποφασίζεται  αποκλειστικά και μόνο από τον θεράποντα γιατρό. Αυτός μπορεί ενδεχομένως να επιτρέψει την περιορισμένη λήψη από το στόμα μιας ευχάριστης στη γεύση τροφής π.χ. παγωτού. Εάν ο σωλήνας της γαστροστομίας έχει τοποθετηθεί στον ασθενή λόγω έντονης δυσκολίας στην κατάποση μετά από εγκεφαλικό επεισόδια, σίγουρα εξακολουθούν να υπάρχουν περιορισμοί στην από του στόματος λήψη.